بهنظر شما بیماری آسم درمان دارد؟ آیا میتوان با رژیم غذایی مناسب این بیماری را کنترل کرد؟ درحالحاضر باید گفت: هیچ مدرک قطعی، مبنی بر این که رژیم غذایی تاثیری در فراوانی یا شدت حملات آسم داشته باشد، در دست نیست؛ درعینحال، مصرف غذاهای تازه و مغذی سلامت کلی شما و همچنین علائم آسم را بهبود میبخشد. از این رو، درصورتیکه مبتلا به این بیماری تنفسی هستید، مصرف غذاهای مفید برای آسم به شما در کاهش علائم این بیماری و تعداد دفعات استفاده از داروهای استنشاقی کمک میکند. در این مقاله از دکتر مهناز شکروی به معرفی خوراکیها و مواد غذایی مفید برای بیماری آسم میپردازیم؛ بدون شک با مصرف این غذاها، میتوانید تا حدی این بیماری تنفسی را کنترل کنید.
آسم چیست و چه چیزی موجب آن می شود؟
به بیان ساده، آسم شرایطی است که در آن مسیرهای تنفسی ریه ها (نایژک ها) از التهاب مزمن رنج می برند. برخی محرک ها، از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند، موجب تورم نایژک ها و پر شدن آنها با مخاط می شوند. به طور همزمان، عضلات موجود در این مسیرها منقبض می شوند که محدودیت بیشتر در تنفس را به همراه دارد.
با توجه به مکانیسم هایی که در پس حملات آسم قرار دارند، علائم معمول شامل تنگی نفس، سرفه، خس خس سینه، احساس فشردگی قفسه سینه و دشواری در صحبت می شوند. یک حمله اسم می تواند سریع و ناگهانی شکل گرفته یا به تدریج طی چند ساعت یا حتی چند روز رخ دهد.
در شرایطی که دلیل دقیق شکل گیری آسم همچنان نامشخص است، برخی محرک ها می توانند زمینه ساز آغاز آن شوند. در بیشتر موارد، آسم به واسطه واکنش آلرژیک به یک عامل خارجی، مانند موارد زیر رخ می دهد:
هوای آلوده
دود سیگار یا چوب
عطرها ، شوینده ها و پاک کننده
گرد و غبار
آب و هوای سرد یا گرم
سولفیت ها
از دیگر محرک های بالقوه آسم می توان به سرماخوردگی، آنفلوآنزا، سینوزیت، استرس و ورزش شدید اشاره کرد.
نخستین خط دفاعی شما در برابر آسم یک رژیم غذایی سالم و متعادل است که از سلامت بدن حمایت می کند. هرچه مواد غذایی تازه و با تراکم بالای مواد مغذی مصرف کنید می توانید کنترل بهتری روی بیماری خود داشته باشید. یک رژیم غذایی سرشار از میوه ها و سبزیجات به همراه چربی های سالم و گوشت های ارگانیک می تواند در مدیریت آسم نقشی کلیدی داشته باشد.
افراد مبتلا به آسم چه غذاهایی باید بخورند؟
همانطور که گفتیم رژیم غذایی اختصاصی برای آسم نداریم اما شما میتوانید با اضافه کردن برخی از مواد غذایی به رژیم خود باعث بهبود عملکرد ریه و کاهش علائم آسم شوید. از جمله این غذاها به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
1-ویتامین دی
مصرف ویتامین دی باعث کاهش حمله های آسم در کودکان و نوجوانان میشود، از بهترین منابع ویتامین دی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
♦ ماهی سالمون
♦ شیر و لبنیات غنی شده با ویتامین دی
♦ آبمیوه های غنی شده با ویتامین دی
♦ تخم مرغ
اگر شما نسبت به شیر یا تخم مرغ آلرژی و حساسیت دارید نباید از آنها مصرف کنید و بهتر است از سایر منابع ویتامین دی در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
2- ویتامین سی (C)
ویتامین C باعث تقویت سیستم ایمنی میشود و برای مقابله با ویروس سرماخوردگی، آنفلوانزا، ذاتالریه و عفونت ریه بکار گرفته میشود. ویتامین C یک آنتی اکسیدان قوی است، که از آسیب سلولی پیشگیری میکند. این ویتامین، خواص ضد التهابی و تعدیل کننده سیستم ایمنی را نیز داراست. بر اساس مطالعات انجام گرفته، وجود ویتامین C برای سلامت ریه، بسیار مهم است. مکمل ویتامین C میتواند از خطرات و مدت "عفونت تنفسی" بکاهد. مقدار مصرف روزانه (RDA) ویتامین C در بزرگسالان بالای 19 سال، بین 75 تا 120 میلیگرم است. گاهی نمیتوان مقدار کافی ویتامین C را، از مواد غذایی دریافت کرد، در اینصورت انتخاب یک مکمل، بهترین کار ممکن است.
3- ویتامین E
ویتامینای یک ویتامین محلول در چربی است که در آجیل، دانههای خوراکی، روغنها و سبزیجات برگ سبز وجود دارد. بسیاری از افراد از مکملهای ویتامین E به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای کاهش خطر طیف وسیعی از اختلالات، از جمله بیماریهای قلبی، سرطان و بیماری پارکینسون استفاده میکنند.
به مانند ویتامین C، ویتامین E نیز دارای اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که ممکن است برای افراد مبتلا به آسم مفید باشد. بیشتر شواهد موجود که بر اساس پژوهشهای صورت گرفته به دست آمده اند، ارتباط مستقیم بین کمبود ویتامین E و شدت آسم را نشان میدهند. در یک بررسی که در مجله پزشکی تنفسی و مراقبتهای ویژه آمریکا در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، نشان داده شد که استفاده از شیر خشک غنی شده با ویتامین E ممکن است بروز آسم در کودکان را کاهش دهد، در حالی که همچنین نشان میدهد کمبود ویتامین E در مادران ممکن است خطر آسم در کودک را افزایش دهد.
4- ویتامین A
بر اساس مطالعات صورت گرفته سطح ویتامین آ در کودکان مبتلا به آسم کمتر از میزان نرمال است. در این کودکان سطوح بالای ویتامین آ با عملکرد بهتر ریه ها همراه است. البته باید به این نکته توجه کنید که مصرف بیش از اندازه مکمل ویتامین آ میتواند با مسمویت این ویتامین همراه باشد و بهتر است ویتامین آ را از منابع غذایی آن دریافت کنید. بهترین منابع ویتامین آ شامل موارد زیر است:
♦ هویج
♦ کدو حلوایی
♦ سیب زمینی شیرین
♦ سبزیجات و میوه های زرد و نارنجی رنگ
♦ کلم بروکلی
5- روغن زیتون برای تنفس بهتر
چربیهای تک زنجیرهای و غیر اشباع موجود در روغن زیتون، روغن آفتابگردان و روغن کلزا به غیر از اینکه برای پوست، مو و قلب شما خوب هستند، در سلامت ریه نیز نقش دارند.
در واقع روغن زیتون ممکن است به مبارزه با خطرات بهداشتی مرتبط با آلودگی با هوا همچون افزایش فشار خون و اختلال در رگهای خونی کمک کند.
روغن زیتون به وسیله تقویت پاسخ رگهای خونی به استرس آلاینده و افزایش سطح TPA عمل میکند. TPA یک پروتئین خون است که لختهها را که باعث تنگی نفس میشوند، حل میکند.
دانشمندان معتقدند اسید اولئیک که یک عنصر ضد التهابی در روغن زیتون است ممکن است مسئول این امر باشد.
سخن پایانی
در حالی که کمبود ویتامین ها معمولاً در افراد مبتلا به آسم مشاهده می شود، شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این کمبود ها باعث آسم می شوند. اغلب، کمبود ویتامین نشانهای از سلامت ضعیف است که میتواند استعداد فرد را نسبت به عفونتها، آلرژیها و سایر محرکهای رایج آسم افزایش دهد.
یک بررسی در سال 2017 به این نتیجه رسید که بر اساس تحقیقات فعلی، “شواهد کافی برای حمایت از مفید بودن ویتامین C، E یا D برای کاهش تشدید (حملات) آسم وجود ندارد.” این بدان معنا نیست که مکمل های ویتامین هیچ فایده ای ندارند.
بسیاری از ویتامینها میتوانند خطر عفونتهای تنفسی ویروسی مانند سرماخوردگی را که میتوانند باعث حمله آسم شوند، کاهش دهند. با توجه به اینکه 44 ٪ از کل حملات آسم با یک عفونت تنفسی ویروسی همراه است ، این امر یک شاهکار کوچک نیست.